Is het ontwikkelen van jezelf een noodzaak, een levensbehoefte? Ik geloof van wel. En ik geloof ook dat we op dit moment weer de waarde daarvan inzien. We voelen de noodzaak.

Wie kent er niet iemand die overspannen is, niet lekker in zijn/haar vel zit of last van stress heeft? De meeste ziektes in Nederland kunnen gelinkt worden aan stress. Misschien mag je jezelf ook in dit rijtje plaatsen. Ik mijzelf wel in ieder geval. Dat we met zijn allen een gestresst leventje leiden is duidelijk. Ik geloof dat persoonlijke ontwikkeling daar een oplossing voor kan zijn.

Het is niet voor niets dat mensen met stress of depressieklachten het advies krijgen iets nieuws te gaan ondernemen. Neem een nieuwe hobby of probeer een nieuwe sport. Het geeft je energie, voldoening en rust. Er wordt namelijk voorzien in een natuurlijke behoefte. De behoefte om je zelf te ontwikkelen. 

Misschien ken je de piramide van Maslow nog. In deze piramide geeft Maslow de motivatie van mensen weer in de 5 niveaus van behoeften. Deze beginnen met de meest basis levensbehoeften van de mens en in het topje van de piramide staat zelfontplooiing.

Behoeften piramide van Maslow.

Wanneer er voldaan is aan een behoefte komt de volgende behoefte die daar boven ligt. Stel je hebt een huis waar je gelukkig woont, je hebt elke dag genoeg te eten en vrienden waar je op kan bouwen. Kortom je bent voorzien in de eerste 4 behoeften, dan kom je in de behoefte om jezelf te ontplooien. Maar mis je de veiligheid van vrienden en familie om je heen, dan heb je geen tot weinig behoefte tot zelfontplooiing.

Daarbij is leren en ontwikkelen een natuurlijke drang van ons mensen. Vraag een willekeurig kind of hij/zij iets nieuws wil leren en ze springen van enthousiasme. Dit verliezen we helaas naar mate we ouder worden. Als ik één van mijn collega’s zou vragen of ze iets nieuws willen leren, kijken ze me achterdochtig aan. Het is ontzettend jammer dat we het plezier in leren zijn verloren, maar dat komt ook grotendeels door hoe we geleerd hebben te leren.

Kinderen in groep 1 en 2 leren vooral spelenderwijs. Ze leren met en van elkaar. Hoe ouder we worden hoe meer de nadruk komt te liggen op kennis stampen. We moeten zoveel mogelijk stof opnemen. Ook op de werkvloer wordt nieuwe kennis vooral opgedaan door een cursus hier of daar. Voor echt ontwikkelen en ontdekken is geen tijd meer. Er is gelukkig wel hoop, want er komt steeds meer aandacht hiervoor.

Het feit dat je je soms niet lekker in je vel voelt zitten en je gewoon een beetje ‘bluh’ voelt, kan dus komen omdat je behoefte hebt aan zelfontplooiing. Wat houdt dat dan in, hoor ik je vragen. De filosoof Arnold Cornelis (1999) omschrijft het heel mooi:

“… ieder mens heeft een ‘verborgen programma’ in zich dat hij gedurende zijn leven kan ontdekken en ontwikkelen.”

Dit ‘verborgen programma’ is wie jij echt bent. Het bevat onder andere je talenten en passies. Door jezelf beter te leren kennen ont-wikkel je dit programma. Beetje bij beetje gaat er een wikkel af en kom je dichter bij de persoon die je echt bent.

Hoe dichter je bij jezelf komt hoe vrijer en gelukkiger je je voelt. Het geeft je ruimte en zekerheid. Reden genoeg om je persoonlijke groei serieus te nemen lijkt mij.