De afgelopen tijd had ik regelmatig situaties waarin ik voelde dat ik mijn grip op de situatie verloor. Zoals ik in mijn vorige post ‘Tegenslagen’ vertelde over mijn ervaring op de teamdag. Ik kwam er toen achter dat mijn verwachtingen niet helemaal gelijk waren met de rest van de groep. Maar er was nog iets wat ik heb geleerd van die dag. Ik verloor grip op de situatie.
Ik ben iemand die het graag iedereen naar het zin maakt. Ik hou met iedereen rekening. Op zich geen verkeerde eigenschap, maar als je er in doorslaat wordt het je valkuil en wordt je een people pleaser. En dat gebeurde bij mij. Ik leverde mijn standpunt in om de ander tevreden te houden. En in situaties waarin er een discussie ontstond of een andere mening was, kan ik mijn grip op dit situatie verliezen.
Ontzettend jammer, want ik weet dat ik goede ideeën heb en dat mijn mening telt. Waarom heb ik dan toch moeite om dit goed over te brengen bij anderen. Samen met mijn vriend besprak ik deze kwestie. We hadden het over succesvolle mensen en wat zij doen om dat succes te krijgen. Dat zijn geen mensen die altijd maar met iedereen rekening houden. Zij geloven in hun eigen visie. Deze mensen zijn assertief en misschien had ik een lesje assertiviteit nodig.
Voorheen kreeg ik altijd een beetje jeuk van het woord assertiviteit. Ik hoorde mensen wel eens zeggen: ‘Je moet wat assertiever zijn’. Ik moest dan meteen aan mensen denken die brutaal zijn, ongewild hun mening opdringen, egoïstisch zijn of hun wil afdwingen bij anderen. Niet echt een heel positief beeld dus. Maar ik moet zeggen dat ik een compleet verkeerd beeld had van assertief zijn.
Want wat is assertiviteit eigenlijk? In de Dikke van Dale vond ik het volgende:
as·ser·tief bn zelfbewust, zelfverzekerd
as·ser·ti·vi·teit (de; v) 1het zichzelf durven zijn
Oké, jezelf durven zijn. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe kan je dan assertief zijn? En wat houdt het werkelijk in om assertief te zijn? Op de website assertief.nl heb ik een hoop nieuwe kennis op gedaan hierover.
Waar het volgens mij op neerkomt is dat assertiviteit in de communicatie zit die je met anderen hebt. Wanneer je een gesprek hebt met een ander is er sprake van twee of meer personen. Het gaat niet alleen om jou. En door assertief te communiceren hou je iedereen in zijn/haar waarde.
Op de website van assertief.nl halen ze ook meteen een groot misverstand uit de wereld. Een persoon die assertiever wil zijn is niet per sé iemand die verlegen is of geen zelfvertrouwen heeft. En een persoon die wel assertief communiceert is niet iemand die het hardste schreeuwt of egoïstisch is.
Dit waren ook de aannames die ik maakte over assertiviteit. En misschien denk je nu dat het gewoon niet in je zit om assertief te zijn. Nou dan heb ik nieuws voor jou. Uit onderzoek blijkt namelijk dat assertiviteit een vaardigheid is en niet in iemands persoonlijkheid zit. Je kan het dus leren en door het te ontwikkelen zal het steeds makkelijker gaan.
Assertiviteit zit dus in de manier waarop je communiceert. In de psychologie onderscheiden ze 4 soorten communicatiestijlen:
- Passief, je gaat alle conflicten uit de weg en je kropt je eigen gedachten en emoties liever op dan ze te delen met een ander. Hier verlies je zelf alleen maar bij.
- Agressief, je duwt jouw mening erdoor en houdt geen rekening met de ander. Jij wint weliswaar, maar het is niet goed voor je relaties op langer termijn.
- Passief-Agressief, dit is een combinatie van bovenstaande stijlen. Je stelt conflicten uit en verzint allemaal smoesjes. Niemand wint bij deze situatie.
- Assertief, je communiceert helder en eerlijk. Je neemt je verantwoordelijkheid en respecteert de ander. Je bent direct naar jezelf en naar anderen. Iedereen wint hier.
Mocht je nou nieuwsgierig zijn naar welke communicatiestijl jij hebt, dan kan je een test doen. Het is misschien niet leuk om te zien wat je doet, maar je moet eens beginnen met eerlijk zijn tegen je jezelf toch?
Ben je nog niet helemaal overtuigd over waarom assertiviteit ook iets voor jou is, dan volgen hier 4 voordelen van assertief zijn:
- Assertiviteit zorgt voor een win-win situatie.
- Je hebt meer zelfvertrouwen doordat je je minder snel aangevallen of gedupeerd voelt door de mening van een ander. Je kan met rechte rug discussies aan.
- Je bent oplossingsgerichter. Je denkt aan wat het beste is voor jou en de ander. Hierdoor is je blik breder en wordt je creatiever.
- Je bent minder gestresst. Je kropt je emoties niet allemaal op en je durft nee te zeggen wanneer je geen tijd hebt.
Ik ben in ieder geval overtuigd en denk dat ik mijn assertiviteit kan verhogen. Hoe ik dat ga aanpakken? Door te oefenen, oefenen en oefenen. Ik zal vast een paar keer hard onderuit gaan en fouten maken, maar daar leer je dan weer van he. Het begint allemaal met het je bewust worden van je momenten waarin je assertiever had willen zijn. Die momenten waarna je denkt ‘had ik nou maar…’ of dat jezelf afvraagt waarom je de grip op de situatie verloor.
En wanneer je je bewust bent van die momenten kan je er iets aan doen. Hiervoor geldt:
“Oefening baart kunst”
Voor de komende 66 dagen ga ik elke dag minstens 1 assertieve keuze maken in kleine situaties. Ik kan op een dag bijvoorbeeld kiezen:
- Om eerst mijn eigen taken te doen, voor ik mijn collega help
- Om een afspraak af te zeggen
- Om van mezelf te laten horen in een vergadering
- Om voor die opdracht te gaan zonder me daarna te bedenken
Dus we weten nu wat assertiviteit ongeveer inhoud. Ik heb hier volgens mij nog maar het tipje van de ijsberg te pakken, maar het begin is er. Assertiviteit is meer dan ‘nee’ durven te zeggen. Het is op een respectvolle manier je eigen grenzen aan geven. En laat dat nou eens zo’n kwestie zijn van ‘gemakkelijker gezegd dan gedaan’. Maar ja als je nooit begint, dan kom je ook nergens. Gewoon beginnen dus.